Căn bệnh trầm cảm hiện nay đang rất phổ biến và có nhiều nguy cơ gây hại cho người mắc phải. Đặc biệt là người ở độ tuổi mới lớn hoặc phụ nữ sau sinh. Ở mỗi giai đoạn bệnh sẽ có những tình trạng khác nhau và được kê đơn thuốc khác nhau từ bác sĩ. Hãy đọc ngay bài viết này để tìm hiểu về các loại thuốc chống trầm cảm một cách chính xác và hữu ích nhất.

Thông tin tổng quan về thuốc chống trầm cảm và bệnh trầm cảm.

Trầm cảm là gì?

Trầm cảm là một căn bệnh liên quan đến não bộ. Nó điều khiển tinh thần chúng ta đi xuống, luôn hướng tới những điều tiêu cực, chán nản, buồn bã. Lâu dần, căn bệnh này sẽ phát triển khiến người mắc bệnh không kiểm soát được tâm trí, luôn rơi vào trạng thái bất lực, căng thẳng, rối loạn cơ thể và có thể gây ra một số hành vi có hại cho bản thân.

Theo nghiên cứu cho thấy, hiện nay có đến 10-15% dân số mắc căn bệnh này. Số lượng người mắc bệnh dưới 20 tuổi có xu hướng tăng, đặc biệt là ở những nước phát triển. Nguyên nhân có thể là do làm dụng rượu bia và các chất kích thích.

Phụ nữ thường có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm nhiều hơn so với nam giới. Đặc biệt là ở những người có mối quan hệ xã hội kém, mới sinh con nội tiết tố thay đổi,..

Người mắc bệnh trầm cảm có thể có một số biểu hiện sau đây:

• Tâm trạng chán nản, không có hứng thú với mọi thứ xung quanh dù là sở thích.
• Chán ăn, sụt cân trầm trọng hoặc ăn nhiều tới mức tăng cân đột ngột.
• Thường xuyên mất ngủ, ngủ không sâu giấc, hay thức dậy giữa đêm.
• Luôn trong trạng thái lo lắng, bất an, tội lỗi.
• Mất tập trung, không quyết đoán.
• Luôn muốn tìm đến cái chết, tự tử.

Một số triệu chứng của người mắc bệnh trầm cảm

• Triệu chứng về tâm lý: Tâm trạng thường xuyên buồn bã. Luôn cảm thấy vô vọng, bất lực, có cảm giác tội lỗi, dễ khóc. Nóng tính, hay cáu gắt. Đối với bất cứ việc gì cũng lo lắng. Có ý định tử tử hoặc những hành động tự gây tổn thương.
• Triệu chứng về thể chất: Chán ăn hoặc ăn rất nhiều. Hoạt động chậm chạp, rề rà, cơ thể luôn trong trạng thái đau nhức. Rối loạn giấc ngủ, chu kỳ kinh nguyệt không đều (ở phụ nữ) và giảm ham muốn tình dục.
• Triệu chứng về xã hội: Ngại giao tiếp, né tránh việc gặp gỡ các mối quan hệ xung quanh. Không có hứng thú với bất kỳ điều gì. Có những hành động khiến cho các mối quan hệ xã hội trở nên căng thẳng

Thuốc chống trầm cảm là gì?

Thuốc chống trầm cảm là loại thuốc dùng để điều trị bệnh trầm cảm hay các chứng rối loạn tâm thần. Sử dụng thuốc trị trầm cảm sẽ làm tăng các chất dẫn truyền thần kinh. Từ đó, cải thiện trạng thái cơ thể, làm cảm xúc trở nên hưng phấn, giảm sự chán nản.

Phản ứng của thuốc điều trị trầm cảm với mỗi người là khác nhau. Vì vậy khi sử dụng thuốc chữa trầm cảm cần chỉ dẫn của bác sĩ.

Phân loại thuốc chống trầm cảm hiện tại

Dưới đây là một số loại thuốc chống trầm cảm và tác dụng phụ của chúng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bạn có thể không gặp tác dụng phụ hoặc những tác dụng phụ không được liệt kê trong danh sách dưới đây.

Các chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs)

Serotonin là một chất dẫn truyền thần kinh giúp kiểm soát tốt cảm xúc và đưa tâm trạng hưng phấn hơn. Thông thường, sau khi serotonin đi lên não, sẽ bị hấp thu lại bởi các tế bào đã gửi chúng đi. Khi này SSRIs sẽ ngăn chặn việc tái chế hấp thu này một cách chọn lọc. Từ đó serotonin sẽ phát huy tối đa công dụng của mình.

SSRIs hiện nay đang được ưu tiên sử dụng nhiều nhất vì có hiệu quả cao và ít tác dụng phụ. Các nhóm thuốc này thường được sử dụng làm thuốc chống trầm cảm nhẹ. Trong một số trường hợp bệnh nhân tự gây hại cho bản thân bằng cách uống thuốc trị trầm cảm quá liều cũng sẽ không gây ảnh hưởng nghiêm trọng.

Một số loại thuốc trong nhóm này có thể kể đến như: Thuốc Fluoxetine (Prozac), thuốc Sertraline (Zoloft), thuốc Vilazodone (Viibryd), thuốc Paroxetine (Brisdelle, Paxil, Pexeva), thuốc Escitalopram (Lexapro),..

Một số tác dụng phụ có thể gặp phải như buồn nôn, táo bón, tiêu chảy, đau đầu chóng mặt, tăng cân, giảm ham muốn tình dục. Tuy nhiên những tác phụ này có thể mất sau một tháng sử dụng.

Các thuốc ức chế tái hấp thu serotonin-norepinephrine (SNRIs)

SNRIs là thuốc chống trầm cảm điều trị rối loạn lo âu, tổn thương hệ thần kinh do bệnh tiểu đường hoặc đau cơ xơ hóa được ra mắt lần đầu và năm 1990. Tương tự như SSRIs, SNRIs cũng giúp ngăn chặn việc tái hấp thu chất dẫn truyền thần kinh. Tuy nhiên nó không chỉ ảnh hưởng tới serotonin mà còn ảnh hưởng tới norepinephrine.

Một số loại thuốc trong nhóm này có thể kể đến như thuốc Desvenlafaxine (Khedezla, Pristiq), thuốc Duloxetine (Cymbalta), thuốc Levomilnacipran (Fetzima), thuốc Milnacipran (Savella), thuốc Venlafaxine (Effexor XR).

Khi sử dụng SNRIs có thể gặp một số tác dụng phụ như đau đầu, buồn nôn, buồn ngủ hoặc mất ngủ, ăn không ngon, táo bón, suy nhược cơ thể, đổ nhiều mồ hôi.

Thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCAs)

Đây là nhóm thuốc trầm cảm được phát hiện khá sớm vào những năm 1950 - 1960. Giống như SNRIs, TCAs cũng hoạt động để giữ serotonin và norepinephrine lại não bộ. 

Khác với SSRIs và SNRIs, TCAs có thể gây nguy hiểm đến tính mang khi sử dụng quá liều. Các nhóm thuốc này có thể làm giảm acetylcholine – chất dẫn truyền thần kinh khác ở chỗ nối thần kinh cơ, từ đó có khả năng mắc một số bệnh như nhược cơ, tê liệt đến co giật. Chính vì vậy TCAs chỉ được bác sĩ chỉ định khi SSRIs và SNRIs không có tác dụng.

TCAs có thể sử dụng để điều trị một số bệnh lý về tổn thương thần kinh hoặc chứng sợ xã hội.

Một số thuốc trị trầm cảm thuộc nhóm này có thể kể đến như thuốc Amitriptyline (Elavil), thuốc Clomipramine (Anafranil), thuốc Desipramine (Norpramin), thuốc Doxepin, thuốc Imipramine (Tofranil), thuốc Nortriptyline (Pamelor).

Khi sử dụng thuốc trị trầm cảm này có thể gặp một số tác dụng phụ khác như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, đau dạ dày, giảm trí nhớ, khó đi vệ sinh nhẹ, đổ nhiều mồ hôi, nhịp tim tăng nhanh, táo bón, buồn ngủ nhiều hoặc mất ngủ…

Các chất ức chế monoamine oxidase (MAOIs)

MAOIs là nhóm thuốc chống trầm cảm được nghiên cứu và phát triển sớm nhất. Thuốc này được bác sĩ chỉ định khi cả ba nhóm thuốc trên không có kết quả hoặc những bệnh nhân vẫn có thể kiểm soát chế độ ăn uống nghiêm ngặt.

MAOIs hoạt động ngăn chặn monoamine oxidase và enzyme - đây là hai chất tham gia vào quá trình phá vỡ chất dẫn truyền thần kinh. Từ đó làm tăng serotonin, norepinephrine và dopamine trong não, kích thích cảm xúc của bệnh nhân trở nên hưng phấn hơn.

Ngoài ra, MAOIs còn được sử dụng để điều trị chứng ám ảnh sợ xã hội, rối loạn hoảng sợ, và bệnh Parkinson khi được bác sĩ chỉ định.

Một số thuốc trong nhóm MAOIs này có thể kể đến như thuốc Isocarboxazid (Marplan), thuốc Phenelzine (Nardil), thuốc Tranylcypromine (Parnate), thuốc Selegiline (Eldepryl, Emsam).

Một số tác phụ có thể gặp phải khi điều trị trầm cảm bằng nhóm này có thể kể đến như sổ mũi, đau đầu, khô miệng, tăng cân, tiêu chảy, lú lẫn, chóng mặt buồn nôn.

Những lưu ý cần biết khi sử dụng thuốc chống trầm cảm

• Mỗi cơ địa có những phản ứng khác nhau với thuốc chống trầm cảm, có người bị phản ứng với tác dụng phụ khá mạnh, cũng có người không bị hoặc sẽ tiêu trừ sau một thời gian ngắn.
• Nếu xuất hiện các biểu hiện như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, khô miệng, nhịp tim nhanh, huyết áp tăng, rối loạn giấc ngủ, rối loạn ham muốn tình dục,.. phải đến gặp bác sĩ ngay để xem đây có phải do tác dụng phụ của thuốc hay không và tìm cách ngăn chặn phù hợp.
• Mỗi người có một trạng thái bệnh trầm cảm khác nhau, kèm thêm những bệnh lý khác. Vì vậy, khi sử dụng thuốc chống trầm cảm cần có sự kê đơn và hướng dẫn từ bác sĩ hoặc những người có chuyên môn cao.
• Khi sử dụng thuốc chống trầm cảm ở trẻ em, phải có sự quản lý, theo dõi sát sao để tránh xảy ra các trường hợp đáng tiếc như cố gắng sử dụng quá liều để tự hại bản thân.
• Không tùy ý sử dụng thuốc chống trầm cảm khi chưa có sự chỉ định từ bác sĩ. Vì khi thuốc tác dụng với các bệnh lý khác có thể sẽ gây tác dụng phụ không mong muốn.
• Sau khi sử dụng thuốc 3 tháng mà không có kết quả khả quan, hãy ngưng sử dụng và đến gặp bác sĩ. Vì nếu sử dụng tiếp sẽ khiến bệnh tiến triển tiêu cực khi gặp tác phụ của thuốc.
• Tuyệt đối không tự ý ngưng sử dụng hoặc giảm liều đột ngột. Bởi nếu như thế sẽ gây nên một số tác hại cho cơ thể như chóng mặt, buồn nôn, cứng cơ, mất ngủ, tăng huyết áp,... Cần giảm liều lượng một cách từ từ theo sự hướng dẫn của bác sĩ.

Đăng ký tư vấn Online từ dược sĩ/bác sĩ để kê đơn - mua thuốc trầm cảm tại Medigo

Thuốc chống trầm cảm hiện nay đang được dùng để chữa bệnh trầm cảm, được bán rất nhiều ở các hiệu thuốc. Tuy nhiên, thuốc này chỉ được bán với số lượng hạn chế khoảng 10-20 viên và phải có đơn kê của bác sĩ.

Mỗi giai đoạn bệnh sẽ đi kèm với loại thuốc và triệu trình khác nhau nên bệnh nhân lưu ý không sử dụng lại đơn thuốc cũ mà phải thông qua ý kiến bác sĩ.

Hiện tại, bạn có thể mua thuốc chống trầm cảm tại Medigo App - ứng dụng mua thuốc giao ngay trong 30 phút. Đặc biệt đội ngũ bác sĩ, dược sĩ có chuyên môn cao luôn sẵn sàng giải đáp các thắc mắc của bạn 24/7. Giúp bạn giải quyết mọi nhu cầu.

Xem thêm các loại thuốc chống trầm cảm có thể được kê đơn tại Medigo App tại đây.

Trầm cảm là căn bệnh tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho bệnh nhân. Việc sử dụng thuốc chống trầm cảm phải phụ thuộc vào đơn kê của bác sĩ. Nếu không sử dụng đúng cách đôi khi sẽ nguy hiểm đến tính mạng. 

Còn nếu bạn đang muốn đặt loại thuốc này online và được tư vấn, kê đơn chi tiết nhất từ các bác sĩ chuyên môn cao hãy đặt lịch tư vấn với Bác sĩ/Dược sĩ Medigo tại website hoặc App Medigo (có sẵn trên App Store và Google Play)