Cây tráng dương: Thảo dược quý tăng cường sinh lực và sức khỏe

1.1. Tên gọi và nguồn gốc phân loại 

Danh pháp khoa học của Cây Tráng Dương: Turnera diffusa Willd. ex Schult., (hoặc Turnera diffusa Willd. ex Schult. var. aphrodisiaca) 

Một số tên gọi phổ biến khác: Damiana, Đông Hầu, Cây Tráng Dương.

Họ: Passifloraceae (Họ Lạc Tiên) hoặc Turneraceae

Nguồn gốc Cây Tráng Dương: Là loại cây bụi hoang dã bản địa của các khu vực cận nhiệt đới và nhiệt đới châu Mỹ, bao gồm Mexico, Trung Mỹ, Tây Ấn và một số vùng ở phía Tây Nam Hoa Kỳ (như Texas).

1.2.Đặc điểm hình thái của Cây Tráng Dương( Damiana)

1.2.1.Thân và chồi 

• Thân cây nhỏ, dạng bụi, có lớp lông đơn bao phủ chồi non.
• Đầu hoa có tuyến, không có cuống dài.
• Cây có màu sắc thân từ xanh nhạt tới nâu khi già.

1.2.2. Lá 

• Lá kèm tồn tại, cuống lá có thể có hoặc không.
• Phiến lá hình trứng-elip hoặc trứng ngược, mép lá có răng cưa nhẹ.
• Mặt trên của lá có thể có hoặc không có lông, trong khi mặt dưới thường phủ lông nhung dạng lông măng, giúp nhận biết dễ dàng.
• Lá tỏa ra mùi thơm đặc trưng khi vò nhẹ- đây cũng là dấu hiệu đặc trưng để nhận biết loài cây này. 

1.2.3. Cụm hoa 

• Hoa mọc đơn lẻ (kiểu đơn hoa), cuống hoa mang hoa, lá bắc tồn tại.
• Cuống hoa không có hoa phụ.

1.2.4. Hoa 

• Tràng hoa màu vàng tươi, nổi bật trên nền lá xanh.
• Vành hoa phụ không phát triển, mặt ngoài của chỉ nhị gắn trực tiếp vào ống hoa.
• Vòi nhụy dị trụ, là đặc trưng sinh sản của loài

1.2.5. Qủa và hạt 

• Quả có bề mặt mấp mô, nổi mụn cóc nhỏ, dễ nhận biết.
• Hạt nhỏ, bề mặt dạng lưới, biểu bì nhẵn, đầu hạt tù.

>>> Đây là các tiêu chí quan trọng khi phân biệt T. diffusa với các loài Turnera khác hoặc “false damiana” trong thương mại.

1.2.6. Vỏ và lông trên thân

Lớp lông trên thân và đầu hoa có lông đơn và tuyến, không có cuống, giúp nhận diện ngay cả khi cây chưa ra hoa.

1.3. Bộ phận dùng làm thuốc

Chủ yếu là lá và thân cành đã được phơi khô 

Damiana chứa nhiều hợp chất có giá trị sinh học, bao gồm:

• Tinh dầu dễ bay hơi: Chứa các chất như 1,8-cineole, p-cymene, alpha-pinene, beta-pinene, và thymol.
• Flavonoid: Các hợp chất như Luteolin-7-O-glucoside, được cho là mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
• Alkaloid và Glycoside: Các chất như arbutin, damianin, gonzalitosin và tetraphyllin B.

Công dụng của damiana trong y học hiện đại 

• Hỗ trợ chức năng sinh dục: nghiên cứu trên loài gặm nhấm cho thấy chiết xuất từ cây tráng dương (damiana) có khả năng ức chế enzyme aromatase, từ đó có thể giúp duy trì mức Testosterone và hạn chế sự chuyển hóa thành estrogen, hỗ trợ tăng cường lưu thông máu đến các cơ quan sinh dục, mang lại cảm giác thư giãn và giảm căng thẳng, từ đó cải thiện trải nghiệm tình dục.
• Ức chế aromatase: có khả năng ảnh hưởng đến enzyme aromatase, liên quan đến cân bằng hormone; thí nghiệm được thực hiện in vitro.
• Hỗ trợ kiểm soát đường huyết: giúp duy trì mức đường trong máu ổn định; được quan sát trên tế bào và động vật.
• Chống oxy hóa: bảo vệ tế bào khỏi tác hại của các gốc tự do, ngăn ngừa stress oxy hóa; nghiên cứu trên tế bào và phân tích hóa học.
• Tăng khả năng thích nghi: giúp cơ thể đối phó với stress tốt hơn; nghiên cứu trên động vật.
• Gây độc tế bào với tế bào ung thư: chiết xuất có khả năng ức chế sự phát triển của một số dòng tế bào ung thư; nghiên cứu in vitro.
• Bảo vệ dạ dày: hạn chế tổn thương niêm mạc dạ dày; nghiên cứu trên mô hình động vật.
• Bảo vệ gan: hỗ trợ chức năng gan, giảm tổn thương gan; thí nghiệm trên động vật.

Công dụng của Cây Tráng Dương( Damiana) trong y học cổ truyền 

Đây là loại cây phổ biến nhất được biết đến với tên gọi này tại Việt Nam và Trung Quốc.

Tính vị quy kinh:

• Tính: Ấm (Ôn).
• Vị: Cay, ngọt (Tân, Cam).
• Quy kinh: Can, thận(Tác động chủ yếu vào chức năng của gan và thận).

Công dụng chính: 

• Ôn thận, tráng dương: Đây là công dụng quan trọng nhất. dâm dương hoắc giúp làm ấm thận và tăng cường chức năng sinh lý của thận, hỗ trợ điều trị các chứng bệnh do thận dương hư gây ra. 
• Khu phong, trừ thấp: Giúp loại bỏ phong và thấp khí ra khỏi cơ thể, hỗ trợ điều trị các bệnh lý về xương khớp như đau lưng, mỏi gối, tê bì tay chân, phong thấp, bại liệt.
• Ích tinh, lợi niệu: Giúp bồi bổ tinh khí và hỗ trợ chức năng tiểu tiện

Ứng dụng điều trị tiêu biểu: 

• Liệt dương, di tinh, mộng tinh, suy giảm ham muốn tình dục.
• Đau nhức xương khớp, co quắp tay chân.
• Tiểu tiện không tự chủ (tiểu đêm nhiều lần) do thận hư.

• Tham khảo ý kiến chuyên gia: Trước khi dùng bất kỳ thảo dược nào, hãy hỏi ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y học cổ truyền để được hướng dẫn liều dùng và cách dùng an toàn.
• Dùng đúng liều lượng: Tránh lạm dụng hoặc vượt quá liều khuyến cáo nhằm hạn chế các tác dụng phụ không mong muốn.
• Kết hợp lối sống lành mạnh: Để đạt hiệu quả tối ưu, nên kết hợp sử dụng thảo dược với chế độ ăn cân bằng, vận động đều đặn và ngủ đủ giấc.

Để cập nhật thêm nhiều thông tin sức khỏe khoa học, đáng tin cậy và các mẹo chăm sóc cơ thể an toàn mỗi ngày, đừng quên theo dõi Medigo nhé!

Medigo luôn đồng hành cùng bạn với kiến thức chuẩn y khoa, dễ hiểu và ứng dụng được ngay.

>>>> Tải ngay ứng dụng [Tại đây]