Hải trung kim là gì? Công dụng, cách dùng và lưu ý quan trọng
lcp

Giao đến

Đặt thuốc nhanh 24/7
Giao đến

Hải trung kim là gì? Công dụng, cách dùng và lưu ý quan trọng

4.8

Ngày cập nhật

Chia sẻ:

Trong thế giới dược liệu tự nhiên phong phú của Việt Nam, Hải trung kim là một cái tên quen thuộc trong nhiều bài thuốc y học cổ truyền. Khác với tên gọi dễ gây nhầm lẫn với sinh vật biển, Hải trung kim thực chất là một loại dương xỉ có tên gọi dân gian là Bòng bong. Dược liệu này nổi tiếng với các công dụng hỗ trợ sức khỏe về đường tiết niệu, thanh nhiệt, giải độc. Tuy nhiên, để sử dụng Hải trung kim một cách an toàn và hiệu quả, người dùng cần nắm rõ Hải trung kim là gì? Công dụng và cách dùng chuẩn xác. Bài viết này sẽ cung cấp tổng quan về Hải trung kim, phân tích thành phần hoạt chất, công dụng thường được nhắc đến theo quan điểm Đông y, và đưa ra những lưu ý quan trọng từ chuyên gia để bạn an tâm khi sử dụng.

I. Tổng quan

Cay-Hai-trung-kim
Cây Hải trung kim

1.1 hải trung kim là gì?

  • Giải thích nguồn gốc, bản chất:
    • Tên khoa học: Lygodium flexuosum (L.) Sw.
    • Tên gọi khác: Bòng bong, Thòng bong, Hải kim sa, Cây leo cỏ đuôi chồn…
    • Nguồn gốc: Là một loài Dương xỉ, thân leo quấn, mọc hoang dại ở bờ bụi, ven rừng.
  • Đặc điểm nhận biết, dạng dùng phổ biến:
    • Đặc điểm: Thân mảnh, có rễ bò và thân rễ nằm sâu dưới đất. Lá kép lông chim, lá non cuộn lại như vòi voi. Bộ phận có giá trị dược liệu nhất chính là toàn cây hoặc thân rễ.
    • Dạng dùng phổ biến: Thường được thu hái, phơi khô, chặt nhỏ để sắc uống. Dược liệu khô có vị ngọt nhạt, hơi đắng, có màu nâu sẫm.

II. Thành phần tự nhiên đặc trưng

2.1 Hoạt chất chính

Các nghiên cứu hiện đại chỉ ra rằng, trong Hải trung kim có chứa nhiều nhóm hoạt chất như:

  • Flavonoid
  • Anthraquinone
  • Glycoside
  • Triterpenoids
  • Coumarin
  • Alkaloid
  • Saponin
  • Tannin 
  • Steroid

III. Công dụng

Cac-cong-dung-chinh-cua-Hai-trung-kim
Các công dụng chính của Hải trung kim

3.1 Hỗ trợ điều hòa cơ thể theo quan điểm Đông y

Trong y học cổ truyền, Hải trung kim (Bòng bong) là vị thuốc có vị ngọt nhạt, tính hàn (lạnh) với các công dụng chủ yếu là:

  • Thanh nhiệt giải độc: Giúp làm mát cơ thể, thường dùng trong các trường hợp nóng trong người.
  • Hỗ trợ điều trị các vấn về đường tiết niệu: Đây là công dụng nổi bật nhất, hỗ trợ điều trị các chứng tiểu tiện không thông, tiểu rắt, tiểu buốt, hoặc các vấn đề liên quan đến sỏi đường tiết niệu (thông qua cơ chế lợi tiểu).

3.2 Vai trò trong các bài thuốc phối hợp

Hải trung kim thường được dùng kết hợp với các vị thuốc khác để tăng cường hiệu quả:

  • Trong bài thuốc trị sỏi: Phối hợp với Kim tiền thảo, râu mèo để tăng cường khả năng bào mòn và đào thải sỏi (tiểu sỏi).
  • Trị viêm đường tiết niệu: Kết hợp với Bồ công anh, mã đề để tăng cường tác dụng kháng viêm và lợi tiểu.

IV. Cách dùng và liều lượng tham khảo

4.1 Dạng dùng truyền thống

  • Sắc uống: Dùng 10-15gr (tối đa 30gr trong trường hợp cần thiết, theo chỉ định) dược liệu khô, sắc với khoảng 700ml nước đến khi còn 300ml, chia 2-3 lần uống trong ngày.

4.2 Các trường hợp nên tránh sử dụng

  • Người bị hư hàn, tiêu chảy mãn tính: Vì Hải trung kim có tính hàn (lạnh), có thể làm nặng thêm các triệu chứng này.
  • Người đang dùng thuốc lợi tiểu: Cần thận trọng để tránh tăng tác dụng lợi tiểu quá mức, dẫn đến mất cân bằng điện giải.

V. Lưu ý quan trọng khi sử dụng

Luu-y-khi-su-dung
Lưu ý khi sử dụng 
  1. Chất lượng dược liệu: Chọn dược liệu sạch, không lẫn tạp chất.
  2. Không tự ý điều trị sỏi lớn: Hải trung kim có thể hỗ trợ bào mòn sỏi nhỏ, nhưng không thể thay thế phương pháp điều trị của Tây y đối với các loại sỏi lớn, có nguy cơ tắc nghẽn.
  3. Theo dõi phản ứng: Nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường như đau bụng, buồn nôn, hoặc dị ứng, cần ngưng sử dụng ngay.

5.1 Đối tượng cần thận trọng

  • Phụ nữ có thai và cho con bú: Tác dụng của dược liệu đối với thai nhi và trẻ sơ sinh chưa được nghiên cứu đầy đủ, cần tuyệt đối thận trọng.
  • Trẻ nhỏ: Cần tham khảo ý kiến bác sĩ Chuyên khoa nhi trước khi dùng.
  • Người có bệnh lý nền về tim mạch, huyết áp: Cần thận trọng vì tác dụng lợi tiểu có thể ảnh hưởng đến cân bằng điện giải.

5.2 Khi nào nên hỏi thêm ý kiến chuyên môn?

  • Tiểu ra máu, đau dữ dội: Đây là dấu hiệu cần đến cơ sở y tế ngay lập tức, không nên tự ý dùng dược liệu tại nhà.
  • Khi muốn kết hợp với thuốc Tây y: Để tránh tương tác giữa các hoạt chất trong dược liệu với thuốc điều trị.
  • Sử dụng lâu dài: Nếu muốn dùng Hải trung kim như một loại trà hàng ngày để hỗ trợ sức khỏe.

VI. Kết luận

Hải trung kim (Bòng bong) là dược liệu quý với các công dụng nổi bật là thanh nhiệt, lợi tiểu và hỗ trợ điều hòa đường tiết niệu… Việc sử dụng dược liệu đúng cách, kết hợp với các vị thuốc khác theo chỉ dẫn của chuyên gia sẽ mang lại hiệu quả cao và an toàn.

Đừng bao giờ tự ý dùng dược liệu để điều trị các bệnh lý nghiêm trọng. Luôn tham khảo ý kiến chuyên gia để có cách kết hợp tối ưu. Để được tư vấn chi tiết hãy kết nối với Dược sĩ chuyên môn. Tải app Medigo ngay. Tải ngay tại đây! để được Dược sĩ tư vấn miễn phí 24/7 và đặt mua sản phẩm từ các nhà thuốc GPP uy tín, giao tận nhà nhanh chóng!

pharmacist avatar

Dược sĩ Nguyên Đan

Đã kiểm duyệt ngày 12/12/2025

Chuyên khoa: Dược sĩ chuyên môn

Tốt nghiệp khoa dược tại Đại học Y Dược TPHCM và hơn 5 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực y dược. Hiện đang là dược sĩ nhập liệu, quản lý lưu kho sản phẩm và biên soạn nội dung tại ứng dụng MEDIGO.

Đánh giá bài viết này

(11 lượt đánh giá).
4.8
1 star2 star3 star4 star5 star

Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm