Mất thính giác: Nguyên nhân, Dấu hiệu và Cách điều trị hiệu quả

Mất thính giác là tình trạng suy giảm khả năng nghe âm thanh ở một hoặc cả hai bên tai. Người bệnh có thể không nghe thấy hoàn toàn hoặc chỉ nghe thấy âm thanh nhỏ hơn so với người bình thường.

Mất thính giác có thể xảy ra đột ngột hoặc tiến triển chậm chạp theo thời gian. Việc phát hiện sớm là chìa khóa để bảo tồn thính lực còn lại.

2.1. Phân loại theo cơ chế bệnh sinh:

• Mất thính giác dẫn truyền: Xảy ra do các vấn đề ở tai ngoài hoặc tai giữa (như ráy tai, thủng màng nhĩ, viêm tai giữa) ngăn cản âm thanh truyền vào tai trong. Loại này thường có thể điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật.
• Mất thính giác tiếp nhận (Thần kinh): Xảy ra khi tế bào lông ở ốc tai hoặc dây thần kinh thính giác bị tổn thương. Đây là loại tổn thương vĩnh viễn, thường gặp do lão hóa hoặc tiếng ồn.
• Mất thính giác hỗn hợp: Là sự kết hợp của cả hai loại trên.

2.2. Phân loại theo mức độ 

Dựa trên kết quả đo thính lực (đơn vị dB), mức độ điếc được chia như sau:

Các triệu chứng của rối loạn thính giác thường diễn ra âm thầm. Bạn cần đi khám ngay nếu nhận thấy các biểu hiện sau:

Ở người trưởng thành:

• Thường xuyên yêu cầu người đối diện lặp lại câu nói hoặc nói to hơn.
• Cảm thấy mọi người xung quanh đang nói lầm bầm, không rõ chữ.
• Gặp khó khăn khi nghe điện thoại hoặc giao tiếp ở nơi đông người (nhà hàng, đám tiệc).
• Tăng âm lượng tivi hoặc đài radio ở mức khiến người khác khó chịu.
• Ù tai: Luôn nghe thấy tiếng ve kêu, tiếng u u hoặc tiếng rít trong tai – đây là dấu hiệu cảnh báo hư tai rất phổ biến.

Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ - cần lưu ý nếu trẻ có dấu hiệu:

• Không giật mình khi có tiếng động lớn bất ngờ.
• Không quay đầu về phía nguồn phát ra âm thanh (sau 6 tháng tuổi).
• Chậm nói, phát âm không rõ hoặc không nói được từ đơn khi 1 tuổi.
• Thường xuyên lơ đãng, không tập trung khi được gọi tên.

• Lão hóa (Lão thính): Khi tuổi tác cao, các tế bào thần kinh thính giác bị thoái hóa tự nhiên. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây điếc ở người già
• Tiếng ồn: Tiếp xúc thường xuyên với tiếng ồn lớn (công trường, máy móc) hoặc thói quen đeo tai nghe âm lượng lớn (trên 60%) liên tục sẽ làm tổn thương ốc tai vĩnh viễn.
• Viêm nhiễm: Viêm tai giữa mạn tính, viêm màng não, sởi, quai bị có thể để lại di chứng nặng nề gây hư tai.
• Dị vật và ráy tai: Nút ráy tai quá lớn có thể gây điếc dẫn truyền tạm thời.
• Thuốc: Một số loại thuốc (kháng sinh nhóm aminoglycosid, thuốc trị ung thư, aspirin liều cao...) có tác dụng phụ gây độc cho tai.
• Di truyền: Yếu tố gen từ bố mẹ quyết định cấu trúc tai và khả năng nghe.

Để xác định chính xác tình trạng bệnh, bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng sẽ thực hiện:

• Soi tai: Kiểm tra ống tai, màng nhĩ xem có bị thủng, viêm hay tắc nghẽn không.
• Đo thính lực: Vẽ thính lực đồ để xác định ngưỡng nghe và loại điếc
• Đo nhĩ lượng: Đánh giá độ thông thuận của màng nhĩ và áp suất tai giữa.
• Chẩn đoán hình ảnh (CT/MRI): Được chỉ định khi nghi ngờ có khối u dây thần kinh thính giác hoặc chấn thương xương thái dương.

6.1. Điều trị nội khoa và thủ thuật

• Lấy ráy tai: Nếu nguyên nhân do tắc nghẽn ráy tai.
• Dùng thuốc: Kháng sinh, kháng viêm dùng cho các trường hợp viêm tai giữa hoặc nhiễm trùng.
• Tiêm Corticoid xuyên màng nhĩ: Thường áp dụng cho các ca điếc đột ngột (cần cấp cứu trong 72h đầu).

6.2. Phẫu thuật - áp dụng cho trường hợp bất thường cấu trúc:

• Vá màng nhĩ.
• Thay thế xương con.
• Đặt ống thông khí hòm nhĩ.

6.3. Dùng các thiết bị hỗ trợ thính lực

Đối với điếc tiếp nhận (điếc thần kinh) không thể chữa khỏi bằng thuốc, công nghệ hiện đại là giải pháp tối ưu:

• Máy trợ thính: Thiết bị khuếch đại âm thanh, giúp người bệnh nghe rõ hơn. Hiện nay có nhiều loại máy nhỏ gọn, thẩm mỹ cao.
• Cấy ốc tai điện tử: Giải pháp đột phá cho người bị điếc nặng đến sâu mà máy trợ thính không còn tác dụng. Thiết bị này bỏ qua phần tai bị hư hại và kích thích trực tiếp dây thần kinh thính giác.

• Tuân thủ quy tắc 60/60 khi dùng tai nghe: Không nghe quá 60% âm lượng trong quá 60 phút/lần.
• Sử dụng nút bịt tai chống ồn khi làm việc tại các nhà máy, công xưởng hoặc khi tham gia các buổi hòa nhạc lớn.
• Vệ sinh tai đúng cách: Hạn chế dùng bông tăm ngoáy sâu vào ống tai.
• Kiểm tra thính lực định kỳ mỗi năm một lần, đặc biệt là người trên 50 tuổi.

Mất thính giác không chỉ là vấn đề sức khỏe mà còn ảnh hưởng lớn đến tâm lý và hạnh phúc gia đình. Đừng chủ quan trước những dấu hiệu nhỏ như ù tai hay nghe kém. Hãy chủ động thăm khám tại các cơ sở chuyên khoa để có biện pháp can thiệp kịp thời, giữ gìn thế giới âm thanh sống động cho chính mình.

Nếu bạn cần thêm thông tin về sức khỏe, hãy liên hệ ngay đội ngũ bác sĩ của Medigo để được hỗ trợ nhanh chóng 24/7.