Bạch phàn (phèn chua) mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nếu dùng đúng cách

• Tên gọi khác của bạch phàn: phèn chua, minh phèn, phèn nhôm kali, vũ nát
• Tên khoa học: Alumen
• Bạch phàn là một loại khoáng chất tự nhiên được sử dụng phổ biến trong Đông y và đời sống dân gian. Dược liệu này có dạng tinh thể màu trắng hoặc trắng trong, vị chua chát, tính hàn, thường được dùng sau khi đã qua chế biến (phi bạch phàn). Nhờ đặc tính làm se, sát khuẩn và tiêu viêm, bạch phàn được ứng dụng trong nhiều bài thuốc cổ truyền cũng như trong các sản phẩm chăm sóc sức khỏe.
• Quá trình sản xuất bạch phàn bắt đầu từ việc khai thác các quặng khoáng tự nhiên chứa nhôm và kali. Quặng sau đó được nghiền nhỏ, xử lý và hòa tan để loại bỏ tạp chất, rồi tiếp tục tinh chế và làm nguội nhằm tạo thành các tinh thể bạch phàn màu trắng hoặc trắng trong. Cuối cùng, bạch phàn được làm khô, phân loại và đóng gói; trong Đông y, dược liệu này thường được phi chế thêm trước khi sử dụng làm thuốc.

Sát khuẩn, tiêu viêm

Bạch phàn có tác dụng sát khuẩn và ức chế sự phát triển của vi khuẩn, giúp làm sạch vùng da hoặc niêm mạc bị tổn thương. Trong Đông y, dược liệu này thường được dùng để hỗ trợ giảm viêm, giảm sưng đỏ trong các trường hợp viêm da, nhiệt miệng, viêm họng nhẹ hoặc vết trầy xước ngoài da khi sử dụng đúng cách. 

>>> Xem thêm Phèn chua: Đặc điểm, tác dụng và bài thuốc trị bệnh

Cầm máu, làm se

Nhờ đặc tính làm se mạnh, bạch phàn giúp co mạch và hỗ trợ cầm máu hiệu quả trong các trường hợp chảy máu nhẹ. Dược liệu này thường được dùng để xử lý chảy máu chân răng, vết thương nhỏ, loét nông hoặc các tổn thương ngoài da cần làm khô và se miệng vết thương.

Khử mùi cơ thể

Bạch phàn có khả năng hút ẩm và hạn chế vi khuẩn gây mùi, vì vậy được sử dụng phổ biến trong các biện pháp khử mùi cơ thể theo kinh nghiệm dân gian. Đặc biệt, bạch phàn thường được dùng để giảm mùi hôi nách, hôi chân, giúp vùng da khô thoáng và sạch sẽ hơn.

Hỗ trợ điều trị một số bệnh ngoài da

Trong Đông y, bạch phàn được dùng hỗ trợ điều trị một số bệnh ngoài da như nấm da, viêm da, chốc lở nhẹ nhờ tác dụng sát khuẩn, tiêu viêm và làm khô vùng tổn thương. Khi sử dụng đúng cách, dược liệu này giúp cải thiện triệu chứng và hạn chế nguy cơ nhiễm trùng lan rộng.

Cách dùng bạch phàn ngoài da: thường được phi chế (phi bạch phàn) rồi tán thành bột mịn để dùng ngoài da. Người dùng có thể pha bột bạch phàn với nước sạch để rửa vùng da viêm nhiễm nhẹ, trầy xước hoặc dùng thoa ngoài da nhằm khử mùi, làm khô và sát khuẩn. Khi sử dụng, cần làm sạch vùng da trước và tránh bôi lên vết thương hở lớn.

Một số bài thuốc dân gian: bạch phàn thường được dùng để pha loãng súc miệng trong trường hợp nhiệt miệng, chảy máu chân răng nhẹ, thoa ngoài da để hỗ trợ khử mùi hôi nách, hôi chân. Rửa hoặc bôi ngoài da trong các trường hợp viêm da, nấm da nhẹ.
Những cách dùng này chỉ mang tính tham khảo theo kinh nghiệm dân gian, không thay thế cho chỉ định y tế.

Bạch phàn có tính kích ứng nếu sử dụng quá nhiều hoặc không đúng cách, vì vậy người dùng cần hết sức thận trọng. Khi sử dụng, chỉ nên dùng một lượng rất nhỏ và pha loãng, chủ yếu để dùng ngoài da.

Không tự ý dùng bạch phàn đường uống khi chưa có chỉ định chuyên môn, đồng thời tránh sử dụng kéo dài hoặc lạm dụng. Trong quá trình dùng, nếu xuất hiện các dấu hiệu kích ứng da như rát, đỏ, ngứa hoặc khó chịu, cần ngừng sử dụng ngay và theo dõi, đồng thời tham khảo ý kiến của thầy thuốc hoặc dược sĩ.

Bạch phàn mang lại nhiều lợi ích nếu được sử dụng đúng cách và đúng liều lượng. Trước khi áp dụng các cách dùng theo kinh nghiệm dân gian, bạn nên tìm hiểu kỹ thông tin và tham khảo ý kiến thầy thuốc hoặc dược sĩ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.