Cảnh báo bệnh tiểu đường: 7 dấu hiệu quan trọng không thể bỏ qua

Bệnh tiểu đường là một rối loạn chuyển hóa mãn tính, xảy ra khi nồng độ đường (glucose) trong máu luôn ở mức cao bất thường. Nguyên nhân chính là do tuyến tụy không sản xuất đủ Insulin hoặc cơ thể mất khả năng đáp ứng với insulin, khiến đường không được chuyển hóa thành năng lượng cho tế bào mà tích tụ dần trong máu.

Theo thời gian, lượng đường huyết cao kéo dài sẽ làm tổn thương mạch máu và các cơ quan quan trọng như tim, thận, mắt và hệ thần kinh. Người mắc tiểu đường có nguy cơ cao gặp biến chứng tim mạch, đây cũng là nguyên nhân tử vong hàng đầu ở bệnh nhân tiểu đường nếu không được kiểm soát đúng cách.

Bệnh đái tháo đường type 1 và type 2 đều có 4 dấu hiệu kinh điển cảnh báo bệnh tiểu đường gồm: 

Tiểu nhiều - uống nhiều - ăn nhiều - sụt cân nhanh 

Cơ chế hình thành các triệu chứng này rất rõ ràng: 

• Nồng độ đường trong máu tăng quá cao buộc thận phải tăng cường lọc máu nhằm loại bỏ lượng glucose dư thừa. Quá trình này kéo theo mất nước qua đường tiểu, gây ra triệu chứng tiểu nhiều, một trong những dấu hiệu đặc trưng của bệnh tiểu đường.
• Mất nước nhiều khiến cơ thể kích thích trung tâm điều hòa khát ở vùng dưới đồi, tạo cảm giác khát nước dữ dội và uống nhiều hơn bình thường
• Dù đường huyết tăng cao, nhưng do thiếu insulin hoặc giảm khả năng đáp ứng insulin, glucose không thể xâm nhập vào tế bào để tạo năng lượng. Hệ thần kinh trung ương nhận diện tình trạng “thiếu năng lượng” này và kích thích cảm giác đói, dẫn đến ăn nhiều hơn bình thường.
• Khi đường huyết cao nhưng không được chuyển hóa thành năng lượng, cơ thể phải “đốt” mỡ và cơ để bù năng lượng thiếu hụt, dẫn đến sụt cân nhanh không rõ nguyên nhân 

Mặc dù cả hai thể bệnh đều có thể có những dấu hiệu cảnh báo bệnh tiểu đường như trên nhưng vẫn có sự khác biệt rõ rệt. Dấu hiệu tiểu đường type 1 có xu hướng xuất hiện rầm rộ và cấp tính, chỉ trong vài tuần. Ngược lại, dấu hiệu tiểu đường type 2 thường khởi phát âm thầm, kéo dài nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm. 

Sụt cân không rõ nguyên nhân

Khi cơ thể không thể hấp thu năng lượng từ glucose, nó sẽ tự động kích hoạt quá trình phân giải mỡ và cơ để tạo ra năng lượng thay thế. Hậu quả là cân nặng giảm nhanh chóng, ngay cả khi chế độ ăn uống không thay đổi.

Buồn nôn và nôn

Trong quá trình đốt cháy chất béo, các hợp chất gọi là ketone được tạo ra, đây là những chất có tính axit nhẹ. Nếu lượng ketone tăng cao và tích tụ trong máu, cơ thể sẽ rơi vào tình trạng nhiễm toan ceton do tiểu đường (Diabetic Ketoacidosis), một biến chứng nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời.

Người bệnh có thể nhận thấy các dấu hiệu cảnh báo sớm như: buồn nôn, nôn mửa, hơi thở có mùi trái cây chua, mệt lả hoặc đau bụng. Nếu xuất hiện những triệu chứng này, cần kiểm tra ngay chỉ số ketone trong máu hoặc nước tiểu và liên hệ với bác sĩ để được hướng dẫn xử lý đúng cách.

Rối loạn giấc ngủ và ngưng thở khi ngủ

Khó ngủ hoặc ngủ không sâu giấc 

Nhiều người mắc tiểu đường type 1 thường gặp tình trạng khó ngủ, ngủ chập chờn hoặc buồn ngủ quá mức vào ban ngày. Giấc ngủ kém chất lượng khiến cơ thể mệt mỏi và khó kiểm soát đường huyết ổn định.

Chứng ngưng thở khi ngủ ( Sleep Apnea) 

• Xảy ra khi đường hô hấp bị tắc tạm thời, làm giảm nồng độ oxy trong máu.
• Tình trạng này gây ảnh hưởng trực tiếp đến tim và não.
• Người thừa cân, béo phì là nhóm có nguy cơ cao, ước tính 2/3 trường hợp ngưng thở khi ngủ thuộc nhóm này.

Rối loạn giấc ngủ kéo dài khiến chu kỳ tiết hormone tăng trưởng bị gián đoạn, làm suy giảm khả năng tái tạo tế bào và trao đổi chất. 

Kết quả là tăng mỡ nội tạng, hình thành mỡ bụng, giảm khối cơ, đồng thời làm trầm trọng thêm tình trạng kháng insulin – yếu tố nguy cơ chính gây bệnh tiểu đường.

 Các dạng rối loạn giấc ngủ khác thường gặp ở người tiểu đường

• Bệnh lý thần kinh ngoại biên: Tổn thương dây thần kinh ở chân và bàn chân gây ngứa ran, tê buốt, nóng rát hoặc đau nhức, làm giấc ngủ bị gián đoạn thường xuyên.
• Hội chứng chân không yên: Người bệnh khó kiểm soát cảm giác muốn cử động chân liên tục, đi kèm cảm giác ngứa, tê hoặc đau, khiến khó đi vào giấc ngủ.
• Rối loạn đường huyết ban đêm: Cả hạ đường huyết và tăng đường huyết đều ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Hạ đường huyết gây đói, chóng mặt, vã mồ hôi, trong khi tăng đường huyết khiến cơ thể bứt rứt, khó chịu, mất ngủ.
• Ngủ ngáy: Thường gặp ở người thừa cân hoặc có lượng mỡ cao, đây cũng là yếu tố nguy cơ của ngưng thở khi ngủ, tiểu đường type 2, tim mạch và tăng huyết áp.

Dễ bị nhiễm trùng và nhiễm nấm 

Người mắc đái tháo đường type 2 thường có mức đường huyết cao, tạo môi trường thuận lợi cho nấm men phát triển. Loại nấm này ăn glucose nên khi lượng đường trong máu tăng, nguy cơ nhiễm nấm da hoặc nấm sinh dục cũng tăng theo.

Các vị trí dễ bị nhiễm nấm gồm:

• Giữa các ngón tay và ngón chân.
• Vùng dưới ngực hoặc quanh cơ quan sinh dục.
• Những nơi có nếp gấp da ấm và ẩm.
• Nhiễm nấm có thể gây ngứa, rát, sưng đỏ hoặc tiết dịch, vì vậy người bệnh cần giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ và kiểm soát tốt đường huyết để hạn chế tái phát.

Vết thương hoặc vết loét lâu lành

Khi đường huyết duy trì ở mức cao trong thời gian dài, các mạch máu nhỏ và dây thần kinh dần bị tổn thương. Điều này khiến lưu thông máu kém và khả năng tái tạo mô chậm, dẫn đến:

• Vết cắt, trầy xước hoặc vết loét lâu lành hơn bình thường.
• Dễ bị nhiễm trùng vết thương, đặc biệt ở chân hoặc bàn chân.

Tê bì hoặc mất cảm giác ở tay chân 

Một triệu chứng phổ biến khác là tê râm ran, đau nhức hoặc mất cảm giác ở bàn tay và bàn chân. Nguyên nhân là do tổn thương thần kinh ngoại biên, xảy ra khi glucose trong máu tăng cao kéo dài.

Tổn thương này có thể ảnh hưởng đến nhiều loại dây thần kinh khác nhau:

• Thần kinh cảm giác: khiến người bệnh giảm cảm nhận về nóng, lạnh hoặc đau.
• Thần kinh vận động: gây yếu cơ, giảm khả năng di chuyển linh hoạt.
• Thần kinh tự chủ: ảnh hưởng đến nhịp tim, tiêu hóa hoặc huyết áp.

Tiểu đường thai kỳ thường không biểu hiện triệu chứng rõ rệt, vì vậy nhiều mẹ bầu chỉ phát hiện bệnh khi làm xét nghiệm sàng lọc đường huyết định kỳ trong thai kỳ. Tuy nhiên, vẫn có một số dấu hiệu cảnh báo mà mẹ nên chú ý để đi khám sớm.

Khát nước nhiều hơn bình thường

Đi tiểu thường xuyên

Việc đào thải đường qua nước tiểu khiến mẹ bầu đi tiểu nhiều hơn, đặc biệt là về đêm. Tuy nhiên, vì tiểu nhiều cũng là hiện tượng phổ biến trong thai kỳ nên dấu hiệu này rất dễ bị bỏ qua.

Cảm giác đói nhanh, mau thèm ăn

Lượng đường trong máu cao nhưng không được chuyển hóa hiệu quả thành năng lượng, khiến cơ thể luôn ở trạng thái “đói năng lượng”. Kết quả là mẹ bầu cảm thấy đói nhanh và ăn nhiều hơn bình thường.

Thị lực mờ, nhìn không rõ

Khi đường huyết tăng, sự thay đổi áp lực thẩm thấu trong mắt có thể khiến thủy tinh thể biến dạng tạm thời, dẫn đến mờ mắt hoặc nhìn không rõ. Triệu chứng này thường cải thiện sau khi đường huyết được kiểm soát.

 >>> Mẹ bầu có thể đặt mua que thử đường huyết chính hãng [tại đây]

Sản phẩm được giao tận tay chỉ trong 30 phút. Medigo cam kết nguồn gốc rõ ràng, hoàn tiền 100% nếu không hài lòng, giúp mẹ bầu an tâm chăm sóc sức khỏe thai kỳ.

Chỉ số BMI đặc biệt quan trọng với người Châu Á 

Đối với người châu Á, nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thường cao hơn ngay cả khi chỉ số BMI chưa vượt quá ngưỡng béo phì theo chuẩn phương Tây. Theo khuyến cáo của các tổ chức y tế, chỉ cần BMI từ 23 trở lên đã được xem là ngưỡng cảnh báo nguy cơ tiểu đường, trong khi tiêu chuẩn ở phương Tây là từ 25 trở lên.

Nguyên nhân là vì người châu Á có xu hướng tích tụ mỡ ở vùng bụng, đặc biệt là mỡ nội tạng – loại mỡ liên quan trực tiếp đến tình trạng kháng insulin.

Vì vậy, những người trên 40 tuổi hoặc có BMI trên 23 nên chủ động kiểm tra đường huyết định kỳ để phát hiện sớm và kiểm soát tốt bệnh tiểu đường trước khi xuất hiện biến chứng.

>>> Muốn biết mình có đang nằm trong nhóm nguy cơ tiểu đường hay không? Hãy thử ngay công cụ tính BMI trực tuyến của Medigo. Chỉ mất vài giây để bạn có thể kiểm tra và nhận kết quả chính xác.

Các xét nghiệm bắt buộc cần được thực hiện 

Khi bạn đã nhận diện được các dấu hiệu cảnh báo bệnh tiểu đường, việc xác nhận chẩn đoán cần dựa trên các xét nghiệm y tế sau:

• Đường huyết lúc đói: Đo lượng đường trong máu sau khi nhịn ăn ít nhất 8 tiếng.
• HbA1c (A1C): Đo lường lượng đường huyết trung bình trong khoảng 3 tháng gần nhất.
• Nghiệm pháp dung nạp glucose: Đo đường huyết sau khi uống một lượng đường glucose tiêu chuẩn, giúp chẩn đoán rõ ràng tình trạng tiền tiểu đường hoặc tiểu đường thai kỳ.

Phát hiện sớm các dấu hiệu tiểu đường giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe và phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Với Medigo, bạn dễ dàng đặt mua thuốc, que thử và máy đo đường huyết chính hãng, được giao tận nơi chỉ trong 30 phút. Đặc biệt, đội ngũ bác sĩ và dược sĩ trực tuyến 24/7 luôn sẵn sàng tư vấn, hướng dẫn bạn theo dõi chỉ số và sử dụng thuốc đúng cách. Chăm sóc sức khỏe chưa bao giờ tiện lợi và an tâm đến thế chỉ cần mở Medigo, mọi giải pháp đều trong tầm tay.