Các thuốc chống dị ứng có thể thuộc danh mục thuốc kê đơn hoặc không kê đơn, dùng để điều trị nguyên nhân và triệu chứng của bệnh dị ứng. Một số triệu chứng thường gặp của dị ứng bao gồm:
- Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi.
- Ngứa tai hoặc miệng.
- Ngứa mắt kèm chảy nước mắt.
- Nổi mề đay, phát ban trên bề mặt da, da ửng đỏ.
- Sưng lưỡi, môi, mắt hoặc các bộ phận khác.
- Rối loạn tiêu hóa.
Một số nhóm thuốc chống dị ứng thường được sử dụng bao gồm:
- Thuốc kháng histamin: Thuốc kháng histamin là nhóm thuốc kinh điển dùng để điều trị dị ứng, thuốc được bào chế dưới nhiều dạng khác nhau như: Thuốc viên, dung dịch thuốc, thuốc xịt mũi và thuốc nhỏ mắt. Thuốc điều trị được nhiều tình trạng dị ứng như viêm mũi dị ứng theo mùa/thời tiết, dị ứng do ăn hải sản... Thuốc kháng Histamin thế hệ 1 có thể gây ra tác dụng phụ là buồn ngủ bao gồm các thuốc: Diphenhydramin, Clorpheniramin. Nhóm thuốc kháng Histamin thế hệ 2 không gây ra buồn ngủ nên thường được ưu tiên trong sử dụng hơn như: Cetirizine, Desloratadine, Loratadin, Fexofenadin, Levocetirizin.
- Thuốc thông mũi: Một số thuốc làm thông mũi hay được sử dụng như: Pseudoephedrine, Phenylephrine, Oxymetazoline thường được kê đơn cùng thuốc kháng Histamin để điều trị dị ứng. Thuốc thông mũi cũng có thể gây các tác dụng phụ mất ngủ hoặc khó chịu, ngoài ra còn có thể làm tăng huyết áp của người bệnh.
- Thuốc chống dị ứng kết hợp: Đây là sự kết hợp các hoạt chất của cả thuốc thông mũi và thuốc kháng Histamin. Các thuốc chống dị ứng kết hợp có nhiều tác dụng trong điều trị dị ứng, bao gồm các thuốc như: cetirizine và Pseudoephedrine, diphenhydramine và Pseudoephedrine, loratadin và Pseudoephedrin…
- Thuốc xịt mũi kháng cholinergic: Thuốc được chỉ định để điều trị sổ mũi theo cơ chế ngừng sản xuất chất nhầy. Hiện nay, chỉ có một thuốc xịt mũi kháng cholinergic được sử dụng là Ipratropium bromide. Thuốc có thể gây khô mũi, từ đó dẫn đến chảy máu cam hoặc kích ứng. Ngoài ra khi sử dụng thuốc còn gây ra các tác dụng phụ như đau đầu, đau bụng, đau họng.
- Corticosteroid: Thuốc chống viêm corticosteroid giúp làm giảm viêm và các triệu chứng liên quan đến tình trạng dị ứng. Thuốc corticosteroid được sử dụng để làm giảm triệu chứng hắt hơi và ngứa, chảy nước mũi, nghẹt mũi do viêm mũi dị ứng quanh năm/theo mùa. Thuốc có thể được bào chế ở dạng thuốc viên để uống, dạng xịt, thuốc hít, kem bôi da, thuốc nhỏ mắt…Tùy vào từng bệnh lý mà được kê đơn sử dụng các loại thuốc khác nhau. Khi sử dụng Corticosteroid gây ra nhiều tác dụng phụ, đặc biệt khi dùng thuốc trong một thời gian dài. Một số tác dụng phụ khi dùng corticoid đường uống bao gồm: tăng cân, phù, huyết áp cao, đái tháo đường, đục thủy tinh thể, ức chế tăng trưởng, loãng xương, yếu cơ. Tác dụng phụ của corticoid dạng hít nhẹ nhàng hơn đường uống, gồm một số triệu chứng như ho, khàn giọng, nấm miệng.
- Thuốc ổn định tế bào mast: Thuốc ổn định tế bào mast có tác dụng ngăn chặn việc giải phóng histamin từ tế bào mast, thông qua đó làm giảm triệu chứng của dị ứng. Một số thuốc ổn định tế bào mast bao gồm: Lodoxamide-tromethamine, Cromolyn, Nedocromil, Pemirolast…Tác dụng phụ của nhóm thuốc ổn định tế bào mast gồm có: kích ứng cổ họng, ho hoặc phát ban.
- Thuốc kháng Leukotriene: Thuốc làm ngăn chặn tác dụng của leukotriene-chất trung gian hóa học gây ra các triệu chứng của viêm mũi dị ứng.
- Một số loại thuốc đơn giản thường được sử dụng hàng ngày để điều trị các triệu chứng dị ứng như: Dung dịch nước muối sinh lý làm giảm nghẹt mũi nhẹ, Nước mắt nhân tạo có tác dụng điều trị ngứa mắt, đỏ mắt và chảy nước mắt.
