Hướng dẫn nhận biết và phòng ngừa cúm A trong mùa dịch
Ngày cập nhật
I. Cúm A là gì?
Cúm A là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do virus Influenza A gây ra. Đây là chủng virus cúm có khả năng biến đổi liên tục, lây lan rất nhanh và là nguyên nhân chính gây ra dịch cúm theo mùa hằng năm. Virus cúm A có nhiều biến thể khác nhau (như H1N1, H3N2), khiến bệnh dễ bùng phát thành các đợt dịch lớn nếu không kiểm soát tốt.
Bệnh có hể gặp ở mọi độ tuổi và thường gây các triệu chứng như sốt, ho, đau họng, đau nhức cơ, mệt mỏi. Trong nhiều trường hợp, cúm A có thể gây biến chứng nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và người có bệnh nền.

II. Nguyên nhân gây ra cúm A
Cúm A xuất phát từ việc cơ thể bị nhiễm virus Influenza A, một trong ba chủng virus cúm phổ biến nhất (A, B, C). Virus cúm A có khả năng thay đổi cấu trúc nhanh, dễ tạo ra những biến thể mới khiến hệ miễn dịch khó nhận diện và chống lại.
- Tác nhân trực tiếp gây cúm A là virus Influenza A.
- Virus này tấn công vào niêm mạc đường hô hấp, gây viêm và xuất hiện các triệu chứng như sốt, ho, đau họng, nghẹt mũi.
Virus cúm A được chia theo cấu trúc kháng nguyên bề mặt thành nhiều kiểu phụ. Hai subtype phổ biến nhất là:
- H1N1: từng gây đại dịch cúm vào năm 2009.
- H3N2: thường gây các đợt dịch cúm mùa hàng năm.
Ngoài hai chủng trên, virus cúm A có thể biến đổi tạo thành nhiều biến chủng mới, dẫn đến mức độ nghiêm trọng khác nhau.
III. Vì sao cúm A dễ bùng phát theo mùa?
Cúm A thường tăng mạnh vào các thời điểm giao mùa, đặc biệt là mùa đông, mùa xuân do nhiều yếu tố thuận lợi cho virus tồn tại và lây lan. Những nguyên nhân chính bao gồm:
- Virus cúm tồn tại lâu hơn trong thời tiết lạnh: Nhiệt độ thấp và độ ẩm ít giúp virus Influenza A ổn định và sống lâu hơn trong không khí cũng như trên bề mặt đồ vật. Điều này làm tăng nguy cơ tiếp xúc và nhiễm bệnh.
- Không gian kín tạo điều kiện lây lan nhanh: Vào mùa lạnh, mọi người thường ở trong phòng kín, sử dụng điều hòa hoặc máy sưởi, hạn chế mở cửa thông thoáng. Điều này khiến virus dễ tích tụ trong không khí, đặc biệt ở văn phòng, lớp học, bệnh viện, nơi đông người.
- Hệ miễn dịch suy yếu vào mùa lạnh: Thời tiết thay đổi nhanh khiến sức đề kháng giảm, khiến cơ thể
- Virus cúm A liên tục biến đổi: Virus Influenza A có khả năng thay đổi kháng nguyên thường xuyên, tạo ra các biến chủng mới. Khi biến chủng thay đổi, miễn dịch năm trước không còn hiệu quả, dẫn đến dễ bùng phát thành dịch theo mùa.
- Tỷ lệ tiêm vaccine không đồng đều: Nhiều người chưa tiêm hoặc tiêm vaccine không đúng thời điểm khiến miễn dịch cộng đồng không đủ mạnh, tạo điều kiện virus lan rộng.
IV. Triệu chứng nhận biết cúm A
Cúm A thường khởi phát đột ngột với các triệu chứng từ nhẹ đến nặng. Người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi nhanh chóng chỉ sau vài giờ nhiễm virus.
Triệu chứng nhận biết cúm A thường khởi phát đột ngột với sốt cao 38-40°C kèm ớn lạnh, ho khan, đau rát họng, sổ mũi hoặc nghẹt mũi. Người bệnh thường đau đầu, đau mỏi toàn thân, mệt mỏi, kiệt sức và chán ăn. Một số trường hợp có buồn nôn, nôn hoặc tiêu chảy (nhất là ở trẻ nhỏ). Nếu xuất hiện dấu hiệu nặng như khó thở, sốt kéo dài trên 2 ngày, nôn nhiều, lơ mơ hoặc đau ngực, người bệnh cần đi khám ngay.
>>> Sản phẩm Bộ kit test nhanh SARS-CoV-2 và Cúm A + B UD-BIO hộp 25 bộ kit

V. Phòng ngừa cúm A hiệu quả
Để hạn chế nguy cơ mắc cúm A và ngăn bệnh lây lan trong cộng đồng, bạn có thể áp dụng đồng thời nhiều biện pháp.
Tiêm vaccine cúm hằng năm là cách phòng ngừa quan trọng nhất, giúp cơ thể tạo miễn dịch và giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh hoặc gặp biến chứng nặng. Bên cạnh đó, hãy duy trì thói quen đeo khẩu trang ở nơi đông người, trường học, bệnh viện hoặc khi tiếp xúc với người có triệu chứng ho sốt để hạn chế giọt bắn chứa virus.
Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, đặc biệt sau khi ho, hắt hơi, chạm vào bề mặt công cộng. Tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng để ngăn virus xâm nhập vào cơ thể. Môi trường sống cũng cần được vệ sinh sạch sẽ: mở cửa cho không gian thông thoáng, lau chùi tay nắm cửa, bàn ghế, điện thoại những nơi dễ lưu giữ virus cúm.
Bên cạnh đó, việc tăng cường sức đề kháng cũng rất quan trọng. Bạn nên ăn uống đầy đủ chất, bổ sung vitamin C, ngủ đủ giấc, tập luyện thường xuyên và hạn chế thức khuya.
Nếu trong nhà có người mắc cúm A, hãy bố trí khu vực nghỉ ngơi riêng, không dùng chung vật dụng cá nhân, đeo khẩu trang khi chăm sóc và rửa tay sát khuẩn sau mỗi lần tiếp xúc. Những biện pháp đơn giản này giúp giảm nguy cơ lây nhiễm và bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình.

Nếu bạn hoặc người thân đang có triệu chứng cúm A, hãy liên hệ ngay qua app Medigo để được dược sĩ tư vấn 24/7 và hỗ trợ đặt thuốc nhanh trong vài phút. Giữ sức khỏe chủ động phòng bệnh tốt hơn chữa bệnh!

Tốt nghiệp khoa dược tại Đại học Y Dược TPHCM và hơn 5 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực y dược. Hiện đang là dược sĩ nhập liệu, quản lý lưu kho sản phẩm và biên soạn nội dung tại ứng dụng MEDIGO.
Đánh giá bài viết này
(8 lượt đánh giá).Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm
