Tác dụng thuốc nhỏ mắt – Những điều cần biết để sử dụng an toàn và hiệu quả

Thuốc nhỏ mắt là dung dịch bao gồm nước cất và các thành phần khác (steroid, kháng sinh, chống viêm, prostaglandin,...) có công dụng giải quyết vấn đề về mắt nào đó. Để đảm bảo an toàn, thuốc nhỏ mắt cần phải vô khuẩn.
Khi sử dụng, thuốc nhỏ mắt thường an toàn hơn thuốc uống. Bởi vì, thuốc nhỏ mắt chỉ tác động ngay tại chỗ được nhỏ vào. Nhưng thuốc uống có thể tác động toàn thân.

Dựa theo công dụng và thành phần, thuốc nhỏ mắt được phân thành nhiều loại khác nhau như sau:

Thuốc nhỏ mắt dưỡng ẩm, giảm khô mắt

Nước mắt nhân tạo được xếp vào loại này. Sản phẩm có thể phân thành nhiều loại chứa các thành phần như ion bicacbonat, nhược trương,.. dạng gel hoặc thuốc mỡ có độ nhớt cao.

>>> Bài viết khác: Các loại thuốc nhỏ mắt nhân tạo và một số lưu ý quan trọng

Thuốc nhỏ mắt có công dụng kháng khuẩn

Loại này dùng khi gặp phải các vấn đề như viêm kết mạc, nhiễm khuẩn giác mạc hoặc tổn thương mắt do dị vật. Thuốc có hiệu quả với các chủng vi khuẩn liên cầu, tụ khuẩn cầu, phế cầu,...

Natri clorid (thành phần chính là NaCl) dễ dàng được tìm thấy ở các nhà thuốc, có tác dụng bổ sung chất điện giải giúp rửa trôi và sát trùng nhẹ cho mắt. Ngoài ra, cloramphenicol cũng phổ biến không kém, được dùng trong những trường hợp như đau mắt hột, viêm tuyến lệ, viêm loét mí, viêm giác mạc và viêm kết mạc.

Thuốc nhỏ mắt chống viêm

Loại này được dùng trong các trường hợp như loét giác mạc, viêm kết mạc, viêm màng bồ đào, viêm mống mắt,... Nhưng do chúng có chứa steroid sẽ gây tác dụng phụ nếu dùng kéo dài nên cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

>>> Có thể bạn quan tâm: Cách chọn thuốc nhỏ mắt viêm kết mạc phù hợp với từng người

Thuốc nhỏ mắt làm giãn đồng tử

Hai sản phẩm thường gặp nhất đó là Homatropine hydrobromid và Tropicamide. Homatropine hydrobromid (chứa khoảng 2% hydrobromid) có tác dụng làm giãn đồng tử mắt để điều trị các bệnh như viêm mống mắt, viêm màng bồ đào,... Tropicamide có khả năng làm giãn đồng tử vượt trội, tác dụng sau 20 - 25 phút và kéo dài đến 7 giờ, được dùng trước khi phẫu thuật mắt, hoặc đo khúc xạ.

Thuốc nhỏ mắt làm co đồng tử

Hoạt động dựa trên cơ chế làm thông các ống dịch nhãn cầu giãn ra dẫn đến co đồng tử. Loại thuốc này thường được chỉ định cho các trường hợp như tổn thương dây thần kinh, mất thị lực, glocom cấp và huyết khối võng mạc.

Dưới đây là cách sử dụng để đảm bảo tác dụng thuốc nhỏ mắt:

Chuẩn bị trước khi nhỏ mắt

Cần lưu ý rằng mỗi người chỉ sử dụng một lọ thuốc nhỏ mắt riêng. Việc dùng chung tiềm ẩn nguy cơ lây bệnh từ người khác. Ngoài ra, cũng nên vệ sinh tay sạch sẽ và chuẩn bị giấy lau trước khi nhỏ thuốc. Khăn giấy có tác dụng lau sạch dịch chảy ra từ mắt nhằm giảm rủi ro nhiễm khuẩn chéo.

Các bước nhỏ mắt an toàn, đúng kỹ thuật

Các bước nhỏ mắt chi tiết như sau:

• Nếu hướng dẫn sử dụng yêu cầu thì cần lắc nhẹ lọ trước khi dùng.
• Sau khi tháo, nên đặt nắp lọ nằm nghiêng trên bề mặt sạch sẽ.
• Kiểm tra đầu ống nhỏ cẩn thận. Nếu đầu ống bị bẩn thì nên sử dụng lọ thuốc nhỏ mắt khác.
• Ngửa đầu về phía sau. Đồng thời kéo mí mắt để dễ nhỏ thuốc vào dễ hơn.
• Hướng đầu lọ xuống lại gần nhưng không chạm mắt. Bóp nhẹ để nhỏ thuốc vào mắt.
• Nhắm mắt, nghiêng đầu về phía trước và giữ mắt nhắm trong khoảng 2 - 3 phút.
• Dùng khăn giấy hoặc khăn sạch để lau đi phần dịch chảy ra từ mắt.

Những lỗi thường gặp khi sử dụng thuốc nhỏ mắt

Dưới đây là những thói quen sai lầm ảnh hưởng đến thói quen của thuốc nhỏ mắt:

• Thời hạn in trên bao bì chỉ mang tính tham khảo. Thực tế, chỉ nên sử dụng thuốc trong vòng 15 ngày sau khi mở lọ.
• Tuyệt đối không dùng chung lọ thuốc nhỏ mắt với người khác vì có nhiều bệnh lý về mắt có thể lây dễ dàng qua con đường dùng chung.
• Cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng thuốc nhỏ. Nếu được khuyến nghị dùng 1 - 3 giọt thì không nên nhỏ nhiều hơn để tránh việc lãng phí.
• Không nên tự ý dùng thuốc nhỏ mắt để điều trị vì có thể khiến tình trạng viêm nhiễm trở nên nghiêm trọng hơn.

Dưới đây là những điều cần lưu ý để sử dụng thuốc nhỏ mắt sau cho hiệu quả và an toàn:

Các tác dụng phụ của thuốc nhỏ mắt

Một số tác dụng phụ không mong muốn khi dùng thuốc nhỏ mắt sai cách bao gồm:

• Gây kích ứng: Chất bảo quản trong thuốc là một trong những tác nhân gây kích ứng mắt. Triệu chứng có thể bao gồm cảm giác nóng rát và châm chích sau khi sử dụng.
• Gây viêm nhiễm: Nguyên nhân có thể bắt nguồn từ việc sử dụng thuốc hết hạn hoặc đầu lọ thuốc bị nhiễm khuẩn.
• Tăng nguy cơ mắc bệnh về mắt: Loại thuốc nhỏ mắt chứa steroid nếu dùng không đúng cách sẽ gây tổn thương thần kinh thị giác làm tăng nguy cơ đục thủy tinh thể. Còn loại có công dụng làm giãn đồng tử sẽ khiến mắt khó điều tiến dẫn đến tình trạng nhạy cảm với ánh sáng.
• Tác dụng phụ toàn thân: Loại chứa thuốc nhỏ mắt chứa kháng sinh có thể dẫn đến một số tác dụng phụ như kích ứng da, ngứa ngáy và phát ban. Ngoài ra, một số tác dụng phụ khác hiếm gặp hơn cần kể đến là làm tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, đau đầu, rụng tóc,...

Cách bảo quản thuốc nhỏ mắt đúng cách

Thuốc nhỏ mắt nên được bảo quản tại nơi thông thoáng, mát mẻ, khô ráo và tránh ánh nắng trực tiếp. Ngoài ra, cũng cần chú ý đến thời hạn sử dụng (thường không quá 15 ngày kể từ lúc mở nắp).

Đối tượng đặc biệt cần thận trọng khi dùng thuốc nhỏ mắt

Những đối tượng cần thận trọng bao gồm:

• Người bị dị ứng với thành phần của thuốc nhỏ mắt.
• Trẻ em dưới tuổi không nên sử dụng thuốc nhỏ mắt.
• Người có bệnh nền nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
• Người mắc bệnh về mắt cũng nên thận trọng khi dùng thuốc nhỏ mắt.

Sau khi dùng thuốc nhỏ mắt, nếu xuất hiện một số triệu chứng bất thường như cay rát, sưng mắt hoặc giảm thị lực, thì nên ngừng sử dụng và đi thăm khám ngay lập tức.

Hy vọng rằng bài viết của Medigo đã giúp các bạn hiểu rõ về tác dụng của thuốc nhỏ mắt. Cũng như cách sử dụng thuốc sao cho an toàn và hiệu quả.