Carbocistein

Carbocisteine, còn được viết là carbocysteine, là một chất có tác dụng làm tiêu chất nhầy và giúp làm giảm độ quánh của đờm nhầy ở phổi nên được chỉ định trong điều trị các bệnh lý đường hô hấp có tình trạng đờm nhầy quánh như trong bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, viêm phế quản… bằng cách cho phép người bệnh dễ dàng tống đờm ra bên ngoài thông qua những phản xạ ho. Carbocisteine là chất đã được chứng minh có ảnh hưởng đến bản chất và lượng glycoprotein nhầy được tiết ra bởi niêm mạc đường hô hấp trên mô hình động vật bình thường và trên mô hình phế quản.

Carbocistein được bào chế nhiều hàm lượng và dạng khác nhau nên phù hợp với nhiều đối tượng người bệnh sử dụng. Carbocistein dạng uống nằm trong danh mục thuốc không kê đơn theo thông tư số 07/2017/TT-BYT.

Nội dung chính

Thông tin chung

Tên thường gọi: Carbocistein
Tên khác: L-carbocysteine, S-carboxymethylcysteine
Công thức: C₅H₉NO₄S
ID CAS: 638-23-3
Điểm sôi: 350 °C
Khối lượng phân tử: 179.194 g/mol
Mã ATC: R05CB03

Công dụng của carbocistein

Dược lực học

Thuốc biến đổi dịch tiết, có tính chất tiêu nhầy.

Dược động học

Sau khi uống, thuốc được hấp thu nhanh và đạt nồng độ tối đa trong huyết tương sau 2 giờ.

Sinh khả dụng kém, dưới 10% liều dùng do được chuyển hóa mạnh và chịu ảnh hưởng khi qua gan lần đầu.

Thời gian bán hủy đào thải khoảng 2 giờ.

Thuốc và các chất chuyển hóa chủ yếu được đào thải qua thận.

Chỉ định của carbocistein

Rối loạn cấp hay mãn tính đường hô hấp trên và dưới đi kèm theo tăng tiết đàm nhầy đặc và dai dẳng như viêm mũi, viêm xoang, viêm phế quản cấp và mãn, khí phế thũng và giãn phế quản.

Liều lượng và cách dùng carbocistein

Thời gian điều trị ngắn và không quá 5 ngày.

Người lớn và trẻ em trên 15 tuổi: mỗi lần uống 2 viên hoặc 1 muỗng lường xirô 5%, ngày 3 lần, nên uống thuốc xa bữa ăn.

Nhũ nhi và trẻ em dưới 15 tuổi: dùng dạng xirô 2%, liều 20-30mg/kg/ngày, chia làm 2-3 lần, uống xa bữa ăn.

Dưới 5 tuổi: 1-2 muỗng café/ngày.
Trên 5 tuổi: 3 muỗng café/ngày.

Lưu ý khi dùng carbocistein

Chống chỉ định

Quá mẫn cảm với các thành phần của thuốc.

Thận trọng khi dùng carbocistein

Trường hợp ho có nhiều đàm cần phải được tôn trọng vì là yếu tố cơ bản bảo vệ phổi - phế quản.

Phối hợp thuốc tan đàm với thuốc ho hoặc các thuốc làm khô đàm (tác dụng atropinic) là không hợp lý.

Thận trọng lúc dùng:

Dùng thận trọng ở người bị loét dạ dày - tá tràng.

Trường hợp bệnh nhân bị tiểu đường, cần lưu ý lượng đường có trong thành phần của dạng xirô:

1 muỗng lường xirô 5% có chứa 6g saccharose.
1 muỗng café xirô 2% có chứa 3,5g saccharose.

Do trong thành phần của dạng xirô có alcool nên phải lưu ý người lái xe và vận hành máy móc về khả năng bị buồn ngủ khi dùng thuốc.

Thời kỳ mang thai

Chỉ dùng trong thời gian mang thai khi thật sự cần thiết.

Thời kỳ cho con bú

Có thể cho con bú trong thời gian dùng thuốc.

Tác dụng phụ (ADR)

Có thể xảy ra hiện tượng không dung nạp đường tiêu hóa (đau dạ dày, buồn nôn, ói mửa và tiêu chảy), nên giảm liều trong trường hợp này.

Tương tác thuốc

Để tránh tương tác thuốc có thể xảy ra khi dùng kèm với các thuốc khác, phải báo cáo cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết về tất cả các loại thuốc mà bạn đang dùng.

Thuốc có chứa carbocisteine. Một số thuốc khác cũng chứa chất này. Không nên kết hợp các thuốc này với nhau để tránh để tránh vượt qua liều khuyến cáo.

Dược sĩ Lê Thu Hà

Chuyên ngành: Dược sĩ Đại Học

Tôi là Lê Thu Hà, hiện đang là dược sĩ tư vấn sử dụng thuốc và biên soạn nội dung cho MEDIGO. Với 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Dược, tôi mong muốn mang đến những kiến thức sức khỏe tốt nhất cho khách hàng.