Đau quặn bụng cảnh báo những bệnh lý gì?

Đau quặn bụng là cảm giác đau xuất hiện theo từng cơn do các cơ trơn trong ống tiêu hóa hoặc cơ quan nội tạng co thắt mạnh và đột ngột. Người bị đau quặn bụng thường cảm thấy bụng như bị bóp chặt, thắt lại từ bên trong, cơn đau có thể đến bất ngờ rồi dịu đi sau vài phút và sau đó tái phát. Khác với đau bụng âm ỉ kéo dài, đau quặn bụng không liên tục, mức độ đau thay đổi rõ rệt theo từng cơn, có lúc đau dữ dội khiến người bệnh phải gập người, ôm bụng hoặc liên tục thay đổi tư thế mới thấy dễ chịu hơn. Cảm giác đau này thường liên quan đến rối loạn co bóp của ruột, dạ dày, túi mật hoặc các cơ quan trong ổ bụng và có thể kèm theo đầy hơi, buồn nôn, muốn đi ngoài, tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau.

>>> Bạn có thể đọc thêm: Top 5 thuốc trị đau bụng hiệu quả nhanh và an toàn

Trong nhiều trường hợp, đau quặn bụng xuất phát từ rối loạn tiêu hóa nhẹ, đầy hơi hoặc co thắt ruột thoáng qua. Khi cơn đau chưa dữ dội và không kèm theo dấu hiệu nguy hiểm, bạn có thể áp dụng một số biện pháp tại nhà nhằm giúp cơ bụng thư giãn, giảm co thắt và cải thiện cảm giác khó chịu.

3.1. Chườm ấm vùng bụng 

Chườm ấm là phương pháp đơn giản nhưng mang lại hiệu quả rõ rệt đối với đau quặn bụng do co thắt cơ trơn.

• Nhiệt độ ấm giúp giãn mạch, tăng lưu thông máu và làm các cơ bụng thư giãn
• Giảm tình trạng co thắt đột ngột ở ruột, dạ dày hoặc tử cung

Cách thực hiện:

Dùng túi chườm hoặc chai nước ấm (khoảng 40-45°C), bọc khăn mỏng và đặt lên vùng đau từ 15-20 phút, có thể lặp lại 2-3 lần/ngày.

3.2.Massage bụng theo chiều kim đồng hồ 

Massage là phương pháp tác động vật lý giúp kích thích nhu động ruột hoạt động ổn định trở lại, đặc biệt hiệu quả khi đau do đầy hơi hoặc táo bón.

Cách làm: Nằm ngửa thư giãn, dùng lòng bàn tay xoa nhẹ nhàng quanh vùng rốn theo chiều kim đồng hồ. Bạn có thể kết hợp thêm vài giọt dầu gió hoặc dầu tràm để tăng hiệu quả làm ấm.

3.3. Sử dụng nước gừng ấm 

Gừng có chứa gingerol và shogaol là hai hoạt chất có tác dụng kháng viêm và giảm co thắt cơ trơn tuyệt vời.

Cách làm: Thái vài lát gừng tươi hãm với nước sôi, thêm một chút mật ong và uống từng ngụm nhỏ. Đây là cách trị đau quặn bụng từng cơn do lạnh bụng hoặc ngộ độc thực phẩm rất hữu hiệu.

3.4. Sử dụng trà hoa cúc 

Trà hoa cúc đóng vai trò như một chất chống viêm và thư giãn tự nhiên. Nó giúp thả lỏng các cơ ở phần trên của hệ tiêu hóa, làm giảm các cơn đau quặn vùng thượng vị.

Trong một số trường hợp, các mẹo tự nhiên có thể không đủ mạnh. Việc tìm hiểu cách trị đau quặn bụng từng cơn bằng thuốc cần có sự tư vấn của chuyên gia:

• Thuốc chống co thắt cơ trơn: Giúp giảm trực tiếp cường độ co bóp của dạ dày, đại tràng.
• Thuốc trung hòa axit: Nếu đau do viêm loét dạ dày.
• Men vi sinh: Hỗ trợ nếu nguyên nhân do loạn khuẩn đường ruột hoặc hội chứng ruột kích thích.

Lưu ý: Không tự ý sử dụng thuốc giảm đau mạnh (như giảm đau nhóm gây nghiện hoặc thuốc kháng viêm nsaids) khi chưa rõ nguyên nhân, vì có thể làm lu mờ triệu chứng của các bệnh nguy hiểm như viêm ruột thừa.

Mặc dù nhiều trường hợp đau quặn bụng từng cơn có thể cải thiện bằng các biện pháp tại nhà, không phải cơn đau nào cũng lành tính. Một số biểu hiện cho thấy cơ thể đang đối mặt với tình trạng nguy hiểm, nếu trì hoãn có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng. Trong những trường hợp dưới đây, người bệnh cần ngưng ngay mọi biện pháp tự điều trị và đến cơ sở y tế gần nhất.

Cơn đau dữ dội, khiến không thể đứng thẳng hoặc di chuyển

Đau quặn bụng ở mức độ nặng, đau liên tục hoặc tăng nhanh, khiến người bệnh không thể đi lại, đứng thẳng hay thay đổi tư thế, thường không còn là rối loạn tiêu hóa đơn thuần. Đây có thể là dấu hiệu của viêm ruột thừa cấp, tắc ruột, sỏi mật biến chứng hoặc viêm tụy cấp. Việc chịu đựng cơn đau hoặc tự uống thuốc giảm đau có thể làm chậm trễ chẩn đoán, gây nguy hiểm.

Đau kèm sốt cao, nôn mửa liên tục hoặc nôn ra máu

Khi đau quặn bụng đi kèm sốt cao, rét run, nôn ói không kiểm soát, cơ thể đang phản ứng với tình trạng viêm hoặc nhiễm trùng nghiêm trọng trong ổ bụng. Đặc biệt, nôn ra máu hoặc chất nôn sẫm màu như bã cà phê là dấu hiệu cảnh báo xuất huyết tiêu hóa, cần được xử trí y tế khẩn cấp.

Bụng trướng to, sờ vào thấy cứng hoặc đau chói

Bụng trướng căng bất thường, ấn vào thấy cứng như gỗ hoặc đau nhói, có thể liên quan đến viêm phúc mạc, tắc ruột, thủng dạ dày-ruột. Đây là những tình trạng nguy hiểm, thường cần can thiệp ngoại khoa sớm. Không nên xoa bóp, chườm nóng hay cố ăn uống khi xuất hiện dấu hiệu này.

Đại tiện ra phân sẫm màu hoặc lẫn máu

Phân đen thường là dấu hiệu của chảy máu đường tiêu hóa trên, trong khi máu tươi trong phân có thể liên quan đến tổn thương đường ruột dưới, viêm đại tràng nặng hoặc trĩ biến chứng. Khi đau quặn bụng đi kèm những thay đổi này, người bệnh cần đi khám ngay để xác định nguyên nhân và xử trí kịp thời.

Cơn đau xảy ra ở phụ nữ đang mang thai

Đau quặn bụng ở phụ nữ mang thai tuyệt đối không được chủ quan, kể cả khi mức độ đau chưa quá dữ dội. Đây có thể là dấu hiệu của thai ngoài tử cung, dọa sảy thai, bong nhau non hoặc nhiễm trùng ổ bụng, những tình trạng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả mẹ và thai nhi. Việc thăm khám sớm giúp bảo đảm an toàn và giảm thiểu rủi ro.

Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn yên tâm hơn khi xử lý các cơn đau quặn bụng. 

>>> Đừng quên theo dõi Medigo để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích