Thuốc trị cảm: Top 5 bệnh cảm phổ biến và các loại thuốc khuyên dùng
Ngày cập nhật
I. Thuốc trị cảm và tác dụng bạn cần biết
Thuốc trị cảm là nhóm thuốc giúp giảm nhanh các triệu chứng do cảm lạnh, cảm cúm hoặc nhiễm siêu vi thông thường gây ra. Những triệu chứng điển hình gồm: sốt, đau đầu, nghẹt mũi, sổ mũi, ho khan, ho đờm, mệt mỏi…
Các thuốc trị cảm không điều trị nguyên nhân gây bệnh mà chủ yếu hỗ trợ làm giảm khó chịu, giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn.

II. Phân loại 5 bệnh cảm cúm thường gặp và lời khuyên dùng thuốc
1. Cảm lạnh (Common Cold) - cảm nhẹ thường gặp
Đây là tình trạng cảm nhẹ nhất, với các triệu chứng chủ yếu khu trú ở đường hô hấp trên như sổ mũi, hắt hơi, đau họng nhẹ, có thể kèm sốt nhẹ.
Thuốc khuyên dùng:
- Hạ sốt/Giảm đau: Paracetamol liều thấp (500mg/lần) nếu có sốt hoặc đau đầu.
- Giảm sổ mũi: Thuốc kháng Histamin thế hệ mới (ví dụ: Loratadine, Cetirizine) vì chúng ít gây buồn ngủ hơn các loại thuốc cảm cúm tổng hợp.
2. Cảm cúm (Influenza)
Triệu chứng nặng và đột ngột hơn: sốt cao (>38.5°C), đau đầu dữ dội, đau mỏi cơ và khớp toàn thân, kiệt sức.
Thuốc khuyên dùng:
- Hạ sốt/Giảm đau: Ưu tiên paracetamol liều cao hơn (1000mg/lần) hoặc ibuprofen để giảm đau mỏi cơ.
- Hỗ trợ: Thuốc long đờm (Ambroxol) nếu có ho có đờm, hoặc thuốc kháng virus (chỉ được dùng theo chỉ định của bác sĩ).
3. Cảm kèm nghẹt mũi & viêm xoang
Tình trạng nghẹt mũi, nặng mặt, chảy dịch mũi đặc là triệu chứng nổi bật, gây khó thở và mất ngủ.
Thuốc khuyên dùng:
- Thuốc co mạch: Dạng xịt/nhỏ (Oxymetazoline) hoặc dạng uống (Pseudoephedrine). Cảnh báo: Dạng xịt/nhỏ không dùng quá 3-5 ngày để tránh viêm mũi hồi ứng.
- Thuốc trị cảm phối hợp: Các loại có thành phần Pseudoephedrine giúp thông mũi hiệu quả.

4. Cảm kèm ho khan kéo dài
Ho khan không có đờm thường gây rát họng, đặc biệt ho nhiều về đêm, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
Thuốc khuyên dùng:
- Ho khan: Dextromethorphan, Terpin-codein (không dùng cho trẻ nhỏ). Loại thuốc này ức chế trung tâm ho, giúp giảm các cơn ho không cần thiết.
- Mẹo dân gian: Uống mật ong, chanh, gừng ấm để làm dịu cổ họng.
5. Cảm kèm ho có đờm
Ho có đờm là phản xạ tống đờm ra ngoài. Lúc này cần làm loãng đờm chứ không phải giảm ho.
Thuốc khuyên dùng:
- Thuốc long đờm: ambroxol hoặc Acetylcysteine.
- Lưu ý "Chí tử": Tuyệt đối không dùng chung thuốc long đờm và thuốc giảm ho (Dextromethorphan) cùng lúc, vì điều này sẽ khiến đờm bị kẹt lại, gây nguy hiểm cho đường hô hấp.
>>> Xem thêm: Danh mục thuốc trị cảm cúm
III. Những lưu ý quan trọng về hoạt chất thuốc trị cảm
Việc dùng thuốc cảm cúm tổng hợp rất tiện lợi, nhưng lại tiềm ẩn rủi ro quá liều nếu bạn không đọc kỹ thành phần hoạt chất:
1. Cảnh báo không dùng quá liều Paracetamol
- Paracetamol (Acetaminophen) là hoạt chất hạ sốt phổ biến nhất, sai lầm thường gặp là uống một viên thuốc cảm cúm tổng hợp (đã có Paracetamol) và sau đó uống thêm một viên Paracetamol đơn thuần khi sốt chưa hạ, dẫn đến nguy cơ quá liều, gây tổn thương gan nghiêm trọng.
- Liều dùng an toàn: Người lớn không quá 4000mg/ngày. Luôn kiểm tra thành phần của tất cả các loại thuốc trị cảm bạn đang dùng.
2. Thận trọng khi sử dụng Ibuprofen (NSAIDs)
Ibuprofen ngoài tác dụng hạ sốt, giảm đau còn có tính kháng viêm. Tuy nhiên, nó có thể gây kích ứng hoặc loét dạ dày.
- Lưu ý: Luôn uống Ibuprofen sau khi ăn no. Cẩn trọng với người có tiền sử bệnh dạ dày hoặc cao huyết áp.
3. Tác dụng phụ gây buồn ngủ
Các loại Kháng Histamin thế hệ cũ (ví dụ: Chlorpheniramine) có trong nhiều loại thuốc cảm cúm tổng hợp có thể gây buồn ngủ.
- Khuyến nghị: Nếu thuốc gây buồn ngủ, bạn nên dùng vào buổi tối và tuyệt đối không lái xe, vận hành máy móc hoặc làm việc cần sự tập trung cao sau khi uống.

IV. Hướng dẫn sử dụng thuốc trị cảm an toàn cho các nhóm đặc biệt
1. Phụ nữ mang thai/cho con bú
- Chỉ sử dụng Paracetamol để hạ sốt và giảm đau (theo chỉ định).
- Tuyệt đối tránh Ibuprofen và các loại thuốc cảm cúm phối hợp có chứa Pseudoephedrine.
2. Trẻ em
- Luôn dùng thuốc trị cảm theo cân nặng (mg/kg), không dùng theo tuổi.
- Ưu tiên dùng dạng siro hoặc gói bột pha để dễ dàng chia liều chính xác.
3. Người có Bệnh Nền (Tim mạch, Huyết áp)
- Cần hỏi ý kiến bác sĩ/dược sĩ. Người cao huyết áp không nên dùng thuốc co mạch (Pseudoephedrine) vì chúng có thể làm tăng huyết áp.
V. Khi nào cần đi khám bác sĩ
Hầu hết các trường hợp cảm lạnh/cúm có thể tự điều trị tại nhà. Tuy nhiên, nếu bạn hoặc người thân có các dấu hiệu sau, cần đến cơ sở y tế ngay lập tức:
- Sốt cao kéo dài: Sốt trên 39.5°C kéo dài hơn 2 ngày hoặc không đáp ứng với thuốc hạ sốt.
- Khó thở: Hơi thở gấp, nông, hoặc cảm giác đau tức ngực.
- Triệu chứng nghiêm trọng: Đau đầu dữ dội, cổ cứng, nôn ói liên tục, co giật hoặc lú lẫn.
- Bệnh không cải thiện: Các triệu chứng kéo dài hơn 7-10 ngày mà không có dấu hiệu thuyên giảm.

Việc hiểu đúng các loại thuốc trị cảm sẽ giúp bạn chọn được thuốc phù hợp với từng triệu chứng và từng loại cảm khác nhau. Sử dụng thuốc đúng – đủ – an toàn không chỉ giúp rút ngắn thời gian bệnh mà còn hạn chế tối đa các tác dụng phụ nguy hiểm. Khi triệu chứng kéo dài hoặc trở nặng, hãy đến cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị đúng cách.
Trong trường hợp bạn cần tư vấn để biết chính xác bạn nên cần dùng thuốc nào. Hãy liên hệ đội ngũ dược sĩ, bác sĩ tư vấn trực tuyến Medigo - sẵn sàng hỗ trợ 24/7 giúp bạn chọn đúng thuốc, đúng bệnh.

Tốt nghiệp khoa dược tại Đại học Y Dược TPHCM và hơn 5 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực y dược. Hiện đang là dược sĩ nhập liệu, quản lý lưu kho sản phẩm và biên soạn nội dung tại ứng dụng MEDIGO.
Đánh giá bài viết này
(9 lượt đánh giá).Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm
